dinsdag 3 januari 2012

Ontoerekeningsvatbaar?

‘En Nietzsche, die zo iets vreemds deed als met verachting over het medelijden schrijven, wat deed die in werkelijkheid? Zodra hij, gek geworden, z’n zelfbeheersing verloor, vloog hij een afgeranseld paard om de hals. (…) Over ongewone mensen vertelde anekdotes waarvan de waarheid niet vaststaat, ontlenen hun waarschijnlijkheid geheel aan de afgunst van de gewone mensen.’
Willem Frederik Hermans in Klaas kwam niet (1983)

Sommige fenomenen zal ik nooit begrijpen, daar ben ik mij terdege van bewust.
Ik noem een Noor die compos mentis  tientallen mensen vermoordt en vervolgens ontoerekeningsvatbaar verklaard wordt, omdat hij volgens een aantal geleerden aan paranoïde schizofrenie zou lijden. Tegenwoordig wordt een moordenaar ontoerekeningsvatbaar verklaard als zijn ideeën afwijken van de ideeën die bij de massa alomtegenwoordig zijn. De man zag het als een noodzaak de aanslagen te plegen en had deze zodoende zorgvuldig uitgedacht. Het mag dan voor ons onbegrijpelijk zijn, maar deze man heeft het goede gedaan – in zijn ogen tenminste.
Logischerwijs zou ik nu ter discussie moeten stellen of je iemand überhaupt wel mag veroordelen, aangezien ‘het goede’ klaarblijkelijk subjectief is en dus niet bepaald zou mogen worden door een of andere instantie, in dit geval de rechtbank. Dit stel ik echter niet ter discussie, omdat er geen geldig antwoord is.
Ontoerekeningsvatbaar. Dat is verzonnen om niet in een wet te vatten fenomenen in een wet te kunnen vatten. Om ongewone mensen gewoon te kunnen maken. Of wellicht andersom.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten